Anayasa Mahkemesi (AYM), Kürtçe’nin Kurmanci lehçesinde yüksek lisans eğitimini tamamlayan, ancak eğitime girişteki sınavın iptal edildiği gerekçesiyle diploması verilmeyen yurttaşın eğitim hakkının ihlal edildiğine karar verdi. Şehmus Altuğrul, 2013 yılında Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğü’nün Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı’na başvurdu. 21 Ocak 2013 tarihinde sınav yapılacağı duyuruldu, ancak bazı soruların internette yayımlanması nedeniyle sınav bir gün ertelendi. 22 Ocak’ta yapılan sınavın ardından Altuğrul, Kurmanci lehçesine kaydını yaptırdı. Sınavın iptali için 1 Şubat 2013 tarihinde dava açıldı. Diyarbakır 1. İdare Mahkemesi, davada 9 Temmuz 2013 tarihinde yürütmeyi durdurma kararı aldı, 29 Temmuz günü karar üniversiteye tebliğ edildi. Üniversite karara Diyarbakır Bölge İdare Mahkemesi’nde itiraz etti, 19 Ağustos 2013 tarihinde itiraz reddedildi ve ret kararı 29 Ağustos’ta üniversiteye tebliğ edildi. Altuğrul ve yüksek lisansa yerleşen öğrencilerin eğitimi 29 Temmuz 2013’te tamamlanmıştı, ancak Diyarbakır 1. İdare Mahkemesi 26 Eylül 2013 tarihinde sınavın iptaline karar verdi. Kararda üniversitenin sınavı erteleme kararının ardından usulüne uygun sınav duyurusu yapmadığı belirtilerek, sınava girecek kişilere eşit imkan sağlanmadığına dikkat çekildi. İdare mahkemesinin kararı Danıştay 8. Dairesi tarafından 10 Eylül 2015 tarihinde onandı, üniversitenin kararı düzeltme talebi ise reddedildi. Altuğrul, 16 Kasım 2015 tarihinde diplomasını almak için üniversiteye başvurduğunda “Yüksek lisans programına ilişin işlemler mahkeme kararı ile iptal edildi” denilerek, 11 Ocak 2015 tarihinde talebi reddedildi. Altuğrul, ret işleminin iptali için Diyarbakır 2. İdare Mahkemesi’nde 9 Mart 2016 tarihinde dava açarak, eğitimini tamamladığını, ancak diplomasının verilmediğini belirtti. Altuğrul, sınavın iptalinden kendi kusurunun bulunmadığına dikkat çekerek, diplomasının iptal edilmesinin kazanılmış hakların ve hukuki güvenlik ilkesinin ihlali olduğunu kaydetti. ‘SINAVA GİRİP EĞİTİMİ TAMAMLARSAN DİPLOMAYI ALIRSIN’ Diyarbakır 2. İdare Mahkemesi, Altuğrul’un davasını 27 Ekim 2016 tarihinde reddetti. Mahkeme kararında Altuğrul’un hiç öğrencilik vasfını kazanmadığı kaydedilerek, eğitimini yasal dayanaktan yoksun olarak tamamladığına dikkat çekildi. Mahkeme Altuğrul’un tekrar sınava girip başarılı olması ve eğitimini tamamlaması halinde diplomasını alabileceğini bildirdi. Altuğrul’un Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi 4. İdare Dava Dairesi’ne yaptığı itiraz da 26 Eylül 2017 tarihinde reddedildi. Altuğrul, 17 Kasım 2017 tarihinde yüksek lisans eğitiminin geçersiz sayılması nedeniyle eğitim hakkının ihlal edildiğini belirterek, AYM’ye başvurdu. AYM, Altuğrul’un başvurusunu 13 Ocak 2021 tarihinde karara bağladı. AYM oy birliği ile aldığı kararında, Altuğrul’un eğitim hakkının ihlal edildiğini belirterek, kararın bir örneğini Diyarbakır 2. İdare Mahkemesi’ne gönderdi. AYM kararının gerekçesinde “eğitimini tamamladığı anlaşılan başvurucuya diploma verilmemesi şeklindeki müdahalenin idarenin işleminden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Bununla birlikte mahkeme de ihlali giderememiştir” dedi. Kararda Altuğrul tazminat talebinden bulunmadığı için tazminat ödemesi yapılmasına yer olmadığı bildirildi.