ZEHRA DEĞİRMENCİ / SİBEL KAHRAMAN Yılbaşına sayılı günler kala artan fiyatlar nedeniyle pek çok işletme rezervasyon sıkıntısı yaşıyor. Bursalı işletmeci Neslihan Binbaş, yılbaşı için mekanların fiyatlarını yüzde 100-300 arasında artırdığını belirterek, “İnsanlar iki kişi geldiğinde hesabını yapıyor yani neredeyse şu anın asgari ücretini bir gecede yılbaşında harcaması gerekecek. Bu açıdan da tabii rezervasyonlarda ciddi bir azalma var” dedi. Yılbaşına birkaç gün kala işletmelerde geçen yıllarda yaşanan hareketli tabloya yerini durgunluğa bıraktı. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası 46. Komite Meclis üyesi ve işletmeci Neslihan Binbaş, yılbaşı öncesi işletmelerde yaşanan durumu ANKA Haber Ajansı’na anlattı. Pandemiyle beraber ciddi ekonomik zorluk yaşadıklarını ve sürecin atlatılmasıyla beraber rahat bir nefes alacaklarını düşündüklerini söyleyen Binbaş, ekonomik krizle beraber her şeyin allak bullak olduğunu söyledi. Zamlara ve maliyetlere yetişemediklerini dile getiren Binbaş, "İşletmelerinin pek çoğu borç içinde. Bazılarının elektrik faturalarından kaynaklı elektrik kesintileri başlamış, bunun bilgisi geldi. Ciddi zor bir kışa girdik. Benim işletmem Ahmet Taner Kışlalı Bulvarı üzerinde, o bulvar üzerinde yaklaşık 7 tane işletme benim bildiğim bu dönemde kapandı, devroldu ya da el değiştirdi. Yani bu kışı nasıl geçireceklerini bilmeyenler var. Eğer bu kışı bir şekilde zararsız atlatabilirlerse devam edecekler. Ama sallantıda olan iş yerlerinin olduğunu biliyorum maalesef" dedi. "KIRMIZI ET SİPARİŞLERİ AZALDI" Yalnızca yılbaşı için değil, günlük tüketim alışkanlıklarında da insanların mekanlara gitmekte zorluk yaşadığına dikkat çeken Binbaş, mekanlara giden müşterilerin de gitme sıklığını ya da tüketimlerini kıstıklarını belirtti. Binbaş, "Bununla ilgili çok enteresan bir çalışma yaptım. 2019 yılında sattığım kırmızı et tabağına baktım. 2022 yılında onun sadece yarısını satabilmişim. Pizza, makarna ya da bölüşülebilir ürünlerde bu oran aynı derecede düşmemiş. Ama sonra baktım ki o dönemde ben 75- 85 TL arasında 2019’da pandemiden hemen önce bu fiyatlarla satabiliyorken şimdi bunun 3 katı fiyatına satıyorum. Yani bu doğal olarak insanlar geldiklerinde ya tabak sayısını azalttılar ya paylaşıyorlar ya bölüşüyorlar ya da iki içecekse bir tane içiyor ya da çayını içiyor, kahvesini içiyor, yanına bir şey almadan gidiyor" şeklinde konuştu. "FİYATLAR YÜZDE 100 İLE YÜZDE 300 ORANINDA ARTTI" Yılbaşında mekanlardaki fiyatlara dair konuşan Binbaş şunları söyledi: “En az artış yapan yüzde 100 artış yapmış durumda. Yüzde 100 ile yüzde 300 yani çok çok yüksek artış yapmış olanlar var ama dediğim gibi en az artışı yüzde 100 yapmış durumda. O kadar fark etti ve doğal olarak insanlar da şimdi kişi başı fiyatlardan bahsediyoruz, iki kişi geldiğinde hesabını yapıyor yani neredeyse şu anın asgari ücretini bir gecede yılbaşında harcaması gerekecek. Doğal olarak yılbaşı dediğinizde en az iki kişi gidersiniz. Eşiniz, dostunuz varsa işte hatta bir de yetişkin bir çocuğunuz varsa üç kişi olursunuz. Bu açıdan da tabii rezervasyonlarda ciddi bir azalma var. “KARLA SATTIĞIMIZ ÜRÜNDEN AY İÇİNDE ZARAR EDİYORUZ” Şimdi geriye dönüp baktığımızda aslında bence mekanlar bu konuda biraz daha satış kaygısıyla istedikleri fiyatları maalesef hayata geçiremediler. Yeteri kadar zam bile yapamadılar çünkü enerji maliyetleri başta olmak üzere yine onu söyleyeceğim geçtiğimiz ay benim işletmeme 55 bin TL elektrik faturası geldi, 22 bin TL doğal gaz faturası geldi. İşletmenin kirası 55 bin TL. Bu çok kabataslak bir hesap. Bunlar bizim sabit maliyetlerimiz. Bir de onun dışında yani bu memlekette hepimizin de bildiği bir şey var. Ete yılbaşından beri 30 kere falan zam geldi. 3 lira, 5 lira, 10 lira zam geldi. Sürekli takip edemediğimiz bir zam hali. Peynir ve yoğurt ürünlerine 2 buçuk kat zam gelmiş. Bazen bir bakıyoruz ki bizim daha önce sattığımız karlı bir ürün ay içinde 2 kere zam gelmiş, biz aslında bunu zararına satmaya başlamışız. O kadar çok sık zam geliyor ve o kadar kontrolsüz bir durum var ki buna biz yetişmekte çok zorlanıyoruz. Dediğim gibi bir de üzerine sabit maliyetler eklendiğinde işletmelerin karlılıkları son derece düşmüş durumda. Sadece ve sadece sürüm yapabilmek için ayakta durabilmek için satış yapabilmek için maalesef her şeye rağmen işte zamlı da olsa bir şekilde ayakta durmaya çalışıyorlar."