Ülkeye komşu Yeni Zelanda ve Avustralya hükümetleri, telefon ve internet iletişiminin kesik olduğu ada ülkesinde zarar tespiti için dün ilk kez keşif uçakları gönderebildi. Okyanustaki Volkan patlamasıyla açığa çıkan kül bulutu, bölgeye hava ulaşımını olanaksızlaştırmıştı. Dünkü keşif seferinin ardından Wellington ve Canberra hükümetleri bugün C-130 askeri kargo uçaklarıyla 105 bin kişiye ev sahipliği yapan adaya su ve gıda yardımı ulaştırmayı hedefliyor. SU KAYNAKLARI KİRLENDİ Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, Tsunami ve kül yağmuru nedeniyle adanın tatlı su kaynaklarının kirlendiğini, acil içme suyuna ihtiyaç olduğunu söyledi. Yardım ajansları halkı şişe su kullanmaya ve maske takmaya çağırırken başkent Nukualofa’da tüm yüzeylerin 2 cm kül ile kaplandığı hesaplanıyor. Avustralya Uluslararası Kalkınma Bakanı Zed Seselja, Tonga havalimanının ciddi şekilde zarar görmediğini, bunun adaya yardım ulaştırmak için çok önemli olduğunu söyledi. Kızıl Haç, ülkede yardıma ihtiyaç duyan kişi sayısının 80 bini bulabileceğini bildirdi. KABLOLAR HASAR GÖRDÜ Adaya ulaşan fiber optik kablolar patlamanın şiddetiyle hasar alınca Tongalıların dünya ile iletişimi kesildi. Ülke dış dünyaya, 800 km uzaklıktaki Fiji üzerinden geçen ağ ile bağlanıyor. Ağı işleten Tongo Kablo şirketinin Yönetim Kurulu Üyesi Samiuela Fonua, hattın onarımının en az birkaç hafta süreceğini söyledi. Bu kapsamda kablo gemiler ile deniz tabanından çekilecek, hasarlı bölümler onarıldıktan sonra yeniden döşenecek. KÜL BULUTU KAPLADI Tongalılar ada içinde birbirleriyle telefon iletişimi kurabilirken, kül bulutu nedeniyle ada dışını uydu telefonlarıyla bile aramak güç. Felaketin ardından Yeni Zelanda üzerinden ikinci bir fiber kablo ağı kurulması ve iletişimin güvenceye alınması planlanıyor. BİN YILIN PATLAMASI Tonga’nın başkenti Nukualofa’nın 64 km açığındaki Hunga Tonga Hunga Haapai Yanardağı’nın patlaması ile denizin ortasında yeni bir ada oluştu. 8 dakika süren patlamanın etkisiyle ABD’den Japonya’ya tüm Pasifik boyunca tsunami dalgaları meydana geldi, dalga boyunun 1.7 m.’yi bulduğu Peru’da 2 kişi hayatını kaybetti. Patlamanın 5.8 şiddetinde depreme neden olduğu hesaplanırken, kül bulutu 30 km yüksekliğe erişti. Uzmanlar açığa çıkan enerjinin 1000 yıllık birikimin ürünü olabileceğini söylüyor. ALASKA’DAN DUYULDU Tonga’da can kaybı olup olmadığı netlik kazanmazken patlama 10 bin km uzaklıktaki Alaska’da gök gürültüsü şeklinde duyuldu. ABD Ulusal Meteoroloji Dairesi’ne göre oluşan şok dalgası gezegenin çevresini iki kez döndü, basınç değişimi ABD’nin Seattle kentinde sisin dağılmasında etkili oldu.